Europejskie Dni Dziedzictwa – Podkowa Leśna, Milanówek, Komorów, Brwinów

Wydarzenia kulturalne i artystyczne wchodzące w skład programu Europejskich Dni Dziedzictwa w Brwinowie, Komorowie, Milanówku i Podkowie Leśnej nawiązują tematycznie do historii poszczególnych miejscowości i ukazują kultywowane do dnia dzisiejszego tradycje niepodległościowe i artystyczne. Program składa się z dwóch części: projektu „Mały Londyn” i festiwalu „Otwarte Ogrody”.

Mały Londyn

Projekt Mały Londyn ma na celu ukazanie działalności Państwa Podziemnego na terenie Milanówka, Podkowy Leśnej, Brwinowa oraz upamiętnienie Exodusu ludności Warszawy po upadku Powstania Warszawskiego. W miejscowościach leżących w paśmie kolejki WKD znaleźli schronienie liczni mieszkańcy Warszawy po upadku Powstania. Warszawiacy zapełnili Podkowę Leśną, Brwinów i Milanówek. Liczba osób, która przebywała na tym terenie czterokrotnie przewyższała dzisiejszą liczbę mieszkańców. Stacje kolejki EKD zalepione były ogłoszeniami, „kartkami z adresami przy pomocy których mąż szukał żony, rodzice dzieci, i każdy w ogóle dawał sobie znak życia”. Wśród anonimowych cywilów strumieniami opuszczających stolicę znajdowali się przedstawiciele Polskiego Państwa Podziemnego pozostający w konspiracji, aby kontynuować walkę. Wielu z nich związało swoje popowstaniowe losy z Podkową Leśną, Milanówkiem, Brwinowem. Tutaj przeniósł się niemal cały aparat Państwa Podziemnego, działały departamenty i agendy Delegatury Rządu, ukrywali się przywódcy partii politycznych tworzących Radę Jedności Narodowej, przebywał ostatni Delegat Rządu Londyńskiego na Kraj, funkcjonowały radiostacje zapewniające łączność z Londynem. Sowiecki komisarz wojenny a zanim dygnitarze komunistyczni w odniesieniu do trzech miejscowości używali terminu Mały Londyn. W latach powojennych renoma Małego Londynu nie była bez wpływu na politykę państwa komunistycznego wobec przedwojennych letnisk Warszawy.

Otwarte Ogrody

Brwinów to przedwojenne letnisko. Podkowa Leśna i Milanówek zostały założone w nawiązaniu do XIX wiecznej koncepcji miasta-ogrodu, której autorem był E. Howarda. Podobny charakter ma Komorów. Twórca idei miasta – ogrodu wyznawał zasadę „mieszkaj na wsi, pracuj w mieście” Charakter Milanówka i Podkowy Leśnej, Komorowa i Brwinowa tworzą zabytkowe domy z pierwszej połowy XX wieku wraz z ogrodami. Miasto – ogród Podkowa Leśna została wpisana do rejestru zabytków, Milanówek posiada rozległą strefę ochrony konserwatorskiej, na terenie Brwinowa znajdują się liczne wille wpisane do rejestru zabytków bądź znajdujące się pod ochrona konserwatorską. Atrakcyjnym sposobem promocji zabytków jest ich animacja artystyczna. W przestrzeni zabytkowych domów i ogrodów oraz założeń parkowych odbędą się imprezy artystyczne i kulturalne pokazujące dziedzictwo i współczesny potencjał 4 miejscowości. Otwarcie prywatnych ogrodów o walorach zabytkowych będzie gestem dzielenia się dostępem do zabytków, a jednocześnie uświadomi mieszkańcom wyjątkowy charakter i wartość historycznych ogrodów i rezydencji wymagających stałych prac konserwatorskich. Równocześnie zaowocuje budowaniem tożsamości lokalnej w oparciu o wspólne dziedzictwo. Podczas Europejskich Dni Dziedzictwa otwarte dla zwiedzających będą muzea i instytucje kultury – Muzeum J. Szczepkowskiego w Milanówku, Muzeum A. I J. Iwaszkiewiczów w Stawisku, Muzeum Motoryzacji w Otrębusach, Muzeum Sztuki Ludowej Prof. Pokropka w Otrębusach, Siedziba Zespołu Pieśni i Tańca „Mazowsze” w Karolinie. Otwarte Ogrody są zaproszeniem dla mieszkańców Warszawy do ponownego odwiedzenia Podkowy Leśnej, Milanówka i Komorowa i Brwinowa 62 lata po Exodusie.