16 i 17 stycznia 2014 odbyła się w Warszawie konferencja Rzeczpospolita lokalna. Sejm społeczników, bojowników i ekspertów. Hasłem przewodnim spotkania było „Uwolnij siłę społeczności”.
– To pierwszy moment wstępnych podsumowań efektów projektu „Decydujmy razem” i co ważne, próba połączenia ich z doświadczeniami innych działań na rzecz wsparcia udziału mieszkańców w podejmowaniu decyzji publicznych na poziomie lokalnym – mówi Daniel Prędkopowicz, koordynator projektu „Decydujmy razem” z Fundacji Fundusz Współpracy.
Zachęcamy do zapoznania się z „Kanonem Lokalnych Konsultacji Społecznych” i „Zieloną księgą wsparcia partycypacji publicznej w Polsce”. Więcej informacji: www.decydujmyrazem.pl/rzeczpospolitalokalna
– Teraz obywatele chcieliby jeszcze bardziej konkretnie widzieć swoje uprawnienia. Chcieliby, żeby to już nie był taki podział bipolarny, że jest władza i obywatele, tylko żeby było stałe współdecydowanie, zwłaszcza w sprawach lokalnych.
– Polska, Europa, cała cywilizowana część Świata zachodniego wkroczyła w tej chwili w wiek współzarządzania. Obywatele mają oczekiwanie, że będą uczestniczyli w podejmowaniu decyzji, które dotyczą ich własnego losu, warunków w jakich mieszkają. To jest takie oczekiwanie, które jest częścią rozumienia praw obywatelskich – mówił z kolei Tomasz Podkański ze Związku Miast Polskich. – Z drugiej strony to oczekiwanie zderza się z szeregiem problemów. Samorządowcy mają świadomość tych zmian. Jednak wypracowanie takiej formy współpracy, która byłaby efektywna i spełniała oczekiwania obydwu stron wciąż jest przed nami – dodał.
Podczas pierwszego dnia uczestnicy pracowali w 16 tematycznych grupach warsztatowych. Dokumentem, który był podstawą dyskusji była Zielona Księga wsparcia partycypacji publicznej w Polsce, w której zawarto propozycje i warianty konstrukcji ogólnopolskiego systemu wsparcia partycypacji publicznej. Te wstępne zapisy zostały wypracowane na podstawie ustaleń dokonanych przez przedstawicieli partnerów zaangażowanych w projekt „Decydujmy razem”. Sam projekt to jednak jedynie część istotnych zasobów, które mogą być użyteczne we wspieraniu partycypacji. – Zebraliśmy mnóstwo doświadczeń i z Polski, i z zagranicy, które pokazują jak skutecznie prowadzić procesy partycypacyjne i jak korzystać z różnych narzędzi po to by głos społeczności był lepiej słyszany w urzędzie i przez polityków. Teraz jesteśmy w fazie upowszechniania tych doświadczeń i przekładania ich na różne formy edukacyjne – mówił Oktawiusz Chrzanowski, FISE, partner projektu „Decydujmy razem”. – Żeby ostatecznie system zadziałał musi mieć chętnych do uczestnictwa w nim. Należy więc ze wszystkimi porozmawiać i sprawdzić czy proponowane rozwiązania są wydajne i czy będą efektywne, tym samym dowiedzieć się kto będzie chciał w tym systemie uczestniczyć i na jakich zasadach.
Uczestnicy warsztatów i debaty to nie tylko ludzie i instytucje realizujące w projekt. Organizatorzy wydarzenia liczą na to, że wszyscy, którzy w Polsce zaangażowani są w partycypację, przedstawiciele różnych instytucji, fundacji i inicjatyw, dostarczą wielu przydatnych informacji.
Zebrany materiał będzie pomocny w stworzeniu ostatecznego dokumentu z rekomendacjami wdrożeniowymi czyli Białej Księgi – gotowego do zastosowania systemu wsparcia partycypacji publicznej. – Teraz jest bardzo ważny czas pewnej puenty. Co dalej? Projekt się skończy i pytanie czy partycypacja się skończy, czy będzie jedynie w stu gminach czy w trzech tysiącach – mówi Bogdan Skrzypczak, CAL, partner projektu „Decydujmy razem”. – Ważnym momentem zmierzającym do bardziej systemowego rozwiązania jest właśnie opracowanie Białej Księgi. To spotkanie jest taką aktywną formą zmierzenia się z materiałem, który zebraliśmy podczas trwania projektu. Wszyscy uczestnicy konferencji rozmawiają o tym co jest potrzebne by pomóc społecznościom lokalnym i samorządom w partycypacji. Biała Księga opisze jak to powinno działać, jak można wspierać różne elementy życia publicznego, żeby razem dało to efekt synergii, efekt kuli śnieżnej, która spowoduje, że nie w pięćdziesięciu, nie w stu ginach ale w bardzo wielu będą dobre warunki do tego aby ludzie mogli współdecydować.
– Współdecydowanie, partycypacja publiczna, prawdziwy rozwój demokracji to jest proces permanentny, więc my dzisiaj nie skończymy tej pracy. Będziemy pracować w sposób ciągły, aby kolejnych obywateli włączać do podejmowania decyzji – podsumował Paweł Orłowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju. – Dzisiaj chcemy wypracować jak najwięcej rozwiązań w takich sferach jak: edukacja, animacja, podyskutować o roli mediów. Chcemy zebrać te doświadczenia w postaci Białej Księgi, a więc zestawu regulacji i pewnego rodzaju dobrych praktyk gotowych do wdrożenia przez społeczności, organizacje, samorząd i administrację krajową. (…) Istotą partycypacji nie jest tylko dobra regulacja. Przepisami prawa nie zmusimy nikogo do dobrej współpracy. Taka współpraca będzie wtedy, kiedy wszyscy zainteresowani będą sobie ufali – dodał na koniec wiceminister.
Wydarzenie odbyło się pod honorowym patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego. Ambasadorem Rzeczpospolitej Lokalnej 2014 był Henryk Wujec, Doradca Prezydenta RP.